Τήνος
Η Τήνος είναι το νησί της Παναγίας, των ανέμων και της τέχνης του μαρμάρου. Είναι το τρίτο σε μέγεθος νησί των Κυκλάδων.
Εκεί γεννήθηκαν και έζησαν μερικοί από τους μεγαλύτερους ‘Έλληνες καλλιτέχνες. Ο γλύπτης Γιαννούλης Χαλεπάς, ο ζωγράφος Νικηφόρος Λύτρας και ο πολύπλευρος ζωγράφος Νικόλαος Γύζης.
Τα χωριά της Τήνου, άλλα ορεινά και άλλα παραθαλάσσια, αποτελούν ιδανικούς προορισμούς για φαγητό, καφέ και παραδοσιακά γλυκά, συμπληρώνοντας άριστα την ομορφιά και την ευλογία του τόπου.
Εκτός από τα χωριά και τις παραλίες που πρέπει να επισκεφθεί κανείς στην Τήνο, να ζήσει τα έθιμα, να απολαύσει την τέχνη και να γευθεί την γαστρονομία του νησιού μπορεί μέσα από ένα πεζοπορικό δίκτυο που ξεπερνά τα 150 χιλιόμετρα, θα ανακαλύψετε ένα αυθεντικό, ανεξερεύνητο νησί όλες τις εποχές του χρόνου.
Ιστορία
Χαρακτηρίζεται ως «το νησί της Τέχνης και του Πολιτισμού» καθώς είναι το μεγαλύτερο κέντρο γλυπτικής μαρμάρου στη σύγχρονη Ελλάδα με πολλούς ανώνυμους δασκάλους και κορυφαίους διάσημους καλλιτέχνες που προσελκύουν την καταγωγή τους από το νησί, Η Τήνος προσφέρει στον επισκέπτη την ευκαιρία να ανακαλύψει υλικό και άυλη πολιτιστική κληρονομιά μέσω μουσείων, γκαλερί τέχνης, αρχαιολογικών χώρων και θρησκευτικών χώρων.
Ο πιο διάσημος θρησκευτικός προορισμός στην Ελλάδα: η Μεγαλόχαρη
Το 1823, κατά τη διάρκεια της Ελληνικής Επανάστασης, η Πελαγία είπε πως η Παναγία της αποκάλυψε ότι μία εικόνα της ήταν σε ένα λόφο δίπλα στο λιμάνι. Και πράγματι, η εικόνα βρέθηκε εκεί και ένας μεγαλοπρεπής ναός υψώθηκε στον ίδιο χώρο αμέσως μετά. Οι Έλληνες θεώρησαν το γεγονός ως ευνοϊκό οιωνό για την έκβαση της Επανάστασης και η εικόνα έγινε το πιο σεβαστό ιερό κειμήλιο στην Ελλάδα.
Αρχιτεκτονική
Στην ενότητα της αρχιτεκτονικής, παρουσιάζονται αρχιτεκτονικά και διακοσμητικά στοιχεία που θα συναντήσετε στις περισσότερες περιοχές της Τήνου. Είναι αυτά που προσδίδουν το μοναδικό “χρώμα” του νησιού. Είναι ο συνδετικός κρίκος με το παρελθόν, κομμάτι της παράδοσης που αντανακλά το μόχθο των ντόπιων και τα αισθητικά τους κριτήρια. Η ομορφιά του φυσικού τοπίου αποτέλεσε βίωμα, κομμάτι του εαυτού του τηνιακού, ο οποίος την εξωτερικεύει σε κάθε έκφανση της καθημερινότητάς του. Δεν αρκείται στο να χρησιμοποιήσει τα χέρια του για να δημιουργήσει κάτι απλά λειτουργικό, αλλά καταθέτει την ψυχή του, αναζητώντας το Ωραίο!
Οι περιστεριώνες…
Στην Τήνο υπάρχουν σήμερα περισσότεροι από 600 περιστεριώνες. Οι περιστεριώνες εκτιμάται ότι εμφανίστηκαν στην Τήνο κατά την Ενετοκρατία (1207-1715).
Είναι πέτρινα οικοδομήματα και αποτελούνται από δύο ορόφους. Στον κάτω όροφο υπάρχουν οι βοηθητικοί χώροι (αποθήκες) και ο πάνω όροφος προορίζεται για τα περιστέρια.
Οι διακοσμημένες πλευρές, τις οποίες προσεγγίζουν τα περιστέρια θυμίζουν κεντήματα από πέτρα.
Οι ανεμόμυλοι…
Οι ανεμόμυλοι εμφανίστηκαν στην Τήνο την περίοδο της ενετοκρατίας. Ο δυνατός αέρας υπήρξε πολύτιμος σύμμαχος στο άλεσμα του σιταριού.
Ο κλασικός ανεμόμυλος έχει στρογγυλό σχήμα, τρία επίπεδα και οχτώ αντένες που συγκρατούν τα τριγωνικά πανιά, ενώ στο θόλο του εντοπίζεται το κινούμενο τμήμα του.
Οι μύλοι, που ξεπερνούσαν τους 100, συνέβαλαν σημαντικά στην οικονομία του νησιού (19ο αι.), αποδίδοντας σημαντικές ποσότητες εξαγώγιμου σιταριού.
Καταλυτική υπήρξε η παρουσία τους για τη σίτιση των κατοίκων, σε δύσκολες περιόδους της Τουρκοκρατίας και της γερμανικής κατοχής.
Τα εξωκλήσια…
Σε κάθε γωνιά της Τήνου θα συναντήσετε εξωκλήσια. Υπολογίζεται ότι ξεπερνούν τα 1.000!
Το άναμμα των καντηλιών διατηρείται ευλαβικά ως έθιμο μέχρι σήμερα.
Κατά την περίοδο της εικονομαχίας θάφτηκε στην Τήνο, για να σωθεί, μεγάλος αριθμός εικόνων. Στα σημεία που αργότερα εντόπιζαν μία εικόνα, έχτιζαν, προς τιμήν του Αγίου που βρέθηκε, εξωκλήσι στο όνομά του..
Ορθόδοξα ή Καθολικά, χτισμένα σε βουνοκορφές, σε λαγκαδιές ή σε βράχια δίπλα στη θάλασσα διατηρούν την απλότητα και τα στοιχεία της γνήσιας τηνιακής αρχιτεκτονικής.
Μουσεία
Πινακοθήκη
Η Πινακοθήκη στην Τήνο συγκεντρώνει πάνω από 120 έργα μεγάλων Ελλήνων και ξένων ζωγράφων. Ιδρύθηκε το 1961 χάρη στη δωρεά του συλλέκτη Αθανασίου Παπαδόπουλου.
Στην έκθεση εκπροσωπούνται με αντιπροσωπευτικά έργα η ιταλική και η επτανησιακά αναγέννηση, η φλαμανδική και η ιόνιος σχολή, ο κλασσικισμός και ο γαλλικός ρομαντισμός αλλά και πιο σύγχρονες τάσεις.
Στη συλλογή των ελλήνων καλλιτεχνών θα συναντήσετε έργα από τους: Αλταμούρα, Αργυρό, Αϋλιχο, Βέγα, Βερδεσόπουλο, Βικάτο, Βολανάκη, Βρυζάκη, Γιατρά, Δοξαρά, Δούκα, Θωμόπουλο, Ιακωβίδη, Καντούνη, Καπνίση, Κόλλα, Κοραή, Κουτούζη, Λεμπέση, Ξυδιά, Οικονόμου, Πανταζή, Παρθένη, Πελεκάση, Προσαλέντη, Ράλλη, Ροϊλό, Συρράκο, Τσιριγώτη, Φωκά, Χατζή, Χειμώνα, κ.α.
Φυσικά δεν θα μπορούσαν να λείπουν έργα των κορυφαίων Ελλήνων ζωγράφων, του Νικηφόρου Λύτρα (“Αράπης”, “Βοσκός”, “Η Χωριάτισσα”, τοπία, προσωπογραφίες) και του Νικολάου Γύζη (“Πηνελόπη Γύζη”, “Η μητέρα μου Κυρά-Ταρώ”, “Κοντά στην άρρωστη”) με καταγωγή από την Τήνο.
Η συλλογή των ευρωπαίων καλλιτεχνών περιλαμβάνει έργα και αντίγραφα από τους: Βελάσκεθ, Βερονέζε, Καστέλι, Κορέτζιο, Μαλί, Μουρίλο, Ποννέ, Πουσέν, Ρέμπραντ, Ρούμπενς, Τιτσιάνο, κ.α.
Στον ίδιο χώρο συγκεντρώνονται πολύτιμα διακοσμητικά αντικείμενα και έπιπλα εποχής.
Πρόσβαση: Βρίσκεται στη Χώρα Τήνου, στον Ιερό Ναό Ευαγγελιστρίας (Παναγία Τήνου), στη ΝΔ πτέρυγα του κτιριακού συγκροτήματος
Μουσείο Μαρμαροτεχνίας Πύργου
Το Μουσείο Μαρμαροτεχνίας δημιουργήθηκε από το Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς (ΠΙΟΠ), το οποίο έχει και την ευθύνη για τη λειτουργία του. Ανήκει στο Δίκτυο Θεματικών Μουσείων του Ιδρύματος και είναι το πρώτο του είδους του στην Ελλάδα.
Στο Μουσείο Μαρμαροτεχνίας παρουσιάζεται η τεχνολογία του μαρμάρου, υλικού που κατέχει ιδιαίτερη θέση στην αρχιτεκτονική και την τέχνη της Ελλάδας από την αρχαιότητα έως τις μέρες μας, ενώ παράλληλα περιγράφεται αναλυτικά το πλέγμα εργαλειακού εξοπλισμού και τεχνικών.
Η μόνιμη έκθεση περιλαμβάνει ποικίλα κοσμικά, εκκλησιαστικά, επιτύμβια και καθημερινής χρήσης πρωτότυπα έργα σε μάρμαρο (υπέρθυρα, κρήνες, οικόσημα, φουρούσια, προσκυνητάρια, γουδιά, κ.ά.), πήλινα προπλάσματα και γύψινα αντίγραφα, εργαλεία λατόμευσης και μαρμαροτεχνίας, μηχανολογικό εξοπλισμό, αρχειακό υλικό, καθώς και την πλουσιότερη συλλογή σχεδίων παλαιών μαρμαρογλυπτών που υπάρχει στην Ελλάδα.
Παράλληλα, το οπτικοακουστικό υλικό της έκθεσης ζωντανεύει με τρόπο άμεσο τις παραδοσιακές μεθόδους εργασίας του λατόμου και του μαρμαροτέχνη, ενώ οι εικόνες του οδοιπορικού καταγράφουν την έντονη παρουσία του μαρμάρου σε ολόκληρο το νησί και παροτρύνουν τους επισκέπτες σε δικές τους περιηγήσεις.
Price:Γενική είσοδος: 3 ευρώ, Μειωμένο: 1,5 ευρώ. Δωρεάν: 18/5, 5/6, τελευταίο Σ/Κ Σεπτεμβρίου
Καθημερινά 10:00-18:00
Μουσείο Γιαννούλη Χαλεπά στο χωριό Πύργος
Ο χώρος που στεγάζεται το Μουσείο Γιαννούλη Χαλεπά υπήρξε το σπίτι του θρύλου της γλυπτικής.
Εξερευνώντας το καλοδιατηρημένο σπίτι-μουσείο δημιουργείται η αίσθηση ότι ο Γιαννούλης έφυγε από αυτό πριν από λίγο και ας πέρασαν πάνω από 70 χρόνια από τότε που “έφυγε”.
Τα κρεμασμένα ρούχα στον καλόγερο, τα προσωπικά του αντικείμενα όπως τα άφησε, το υπνοδωμάτιο, το εργαστήριό του, κουβαλάνε μνήμες από την περίοδο (1902-30) που ο κορυφαίος Έλληνας γλύπτης έζησε στον Πύργο και ο νους του του τον οδηγούσε σε επικίνδυνα μονοπάτια χωρίς όμως να καταφέρνει να του περιορίσει τη δημιουργικότητα.
Μερικά από τα σημαντικότερα έργα του Χαλεπά, σκίτσα του ίδιου και φωτογραφικό υλικό συμπληρώνουν το πολύτιμο υλικό του μουσείου.
Πρόσβαση: Βρίσκεται στo χωριό Πύργος, στην κεντρική είσοδο του χωριού, δίπλα στο Μουσείο Πανορμιτών Καλλιτεχνών
Price:Γενική είσοδος: 3 Ευρώ, Μειωμένο: 1,5 Ευρώ (ενιαία με του μουσείου Πανορμιτών Καλλιτεχνών)
Καθημερινά 11:00-14:30, 17:30-21:00
Μουσείο Τηνίων Καλλιτεχνών στο χωριό Πύργος
Η ευρύτερη περιοχή του Πανόρμου, συνδεδεμένη με τη μακρόχρονη παράδοση στη μαρμαροτεχνία, ανέδειξε πολλούς από τους μεγαλύτερους Έλληνες γλύπτες που εκπροσωπούνται με έργα τους στο Μουσείο Τηνίων Καλλιτεχνών Πύργου.
Το μουσείο περιέχει έργα των σημαντικότερων Πανορμιτών καλλιτεχνών όπως οι: Γ. Χαλεπάς, Δ. Φιλιππότης, Γ. Βιτάλης, Λ. Δούκας, Ι. Λαμπαδίτης, Λ.Σώχος, Γ. Καπαριάς, Ι.Κουλουρής, κ.α.
Η συλλογή περιλαμβάνει 50 περίπου γλυπτά και ανάγλυφα.
Ο Ψαράς, ο Θεριστής, ο Σάτυρος, το Παιδί, Ο Φιλόσοφος, Ο Ψαράς, Ο Άμλετ, ο Καϊν, ανδρικές και γυναικείες προτομές, επιτύμβια έργα συνιστούν τα βασικά θέματα που θα συναντήσετε.
Εκτός από τα γλυπτά στην τελική τους μορφή, θα έχετε τη δυνατότητα να δείτε από κοντά αυθεντικά γύψινα προπλάσματα έργων με διακριτά τα σημεία που έχουν οριστεί από τον καλλιτέχνη ώστε να μεταφερθούν με ακρίβεια και να δουλευτούν στο μάρμαρο δίνοντας το τελικό.
Πρόσβαση: Βρίσκεται στον Πύργο, στην κεντρική είσοδο του χωριού, δίπλα στο Μουσείο Γιαννούλη Χαλεπά
Price:Γενική: 3 Ευρώ, Μειωμένο: 1,5 Ευρώ (ενιαία με του μουσείου Γ. Χαλεπά) Καθημερινά 11:00-14:30, 17:30-21:00
Μουσείο Κώστα Τσόκλη στο χωριό Κάμπος
Στο μουσείο Κώστα Τσόκλη έχουμε τη δυνατότητα όχι μόνο να βλέπουμε το συνεχώς ανανεούμενο έργο του αλλά και αναφορές στο έργο άλλων καλλιτεχνών με τους οποίους ακολούθησε παράλληλες πορείες. Κυρίως όμως, το μουσείο αυτό μπορούμε να το δούμε και ως ένα ιδιό-μορφο βιογραφικό του καλλιτέχνη.
Παράλληλα με τις εκθέσεις, το Μουσείο Κώστα Τσόκλη διοργανώνει πλήθος άλλων δραστηριοτήτων όπως διαλέξεις από ιστορικούς τέχνης, ανθρώπους του πνεύματος, της λογοτεχνίας, του θεάτρου κ.α., όπως και ειδικά σεμινάρια για εκπαιδευτικούς σχετικά με την Τέχνη και την Εκπαίδευση, κινηματογραφικές προβολές στον προαύλιο χώρο του μουσείου με θέμα τη ζωή μεγάλων καλλιτεχνών, θεατρικές και μουσικές παραστάσεις που παρουσιάζονται στο Θέατρο στον Κουμάρο.
21/5 – 30/9, Καθημερινά 10:00-13:30 και 18:00–21:00, Τρίτη κλειστά
Μουσείο Παραδοσιακής Κεραμικής στο χωριό Αετοφωλιά
Από τον 19ο αι. ξεκίνησε η λειτουργία κεραμικών εργαστηρίων στην Τήνο, που συνεχίστηκε στον 20ο αι. με την κεραμική παραγωγή να διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στη ζωή του τόπου.
Η συλλογή του μουσείου περιλαμβάνει αγγεία και χρηστικά αντικείμενα (Σταμνί, Πιθάρι, Κιούπι, Μελισσέλι, Φουφού, Κουρούπι, Ανθοδοχείο, Γαλατερό, κ.α.). Το μεγαλύτερο μέρος των εκθεμάτων δωρίστηκε από κατοίκους της Αετοφωλιάς και των γύρω χωριών ενώ έχουν συγκεντρωθεί αγγεία από τη Ν.Γαλλία, τη Σίφνο, την Ολλανδία, τη Χίο, την Κέρκυρα, τη Χαλκίδα, κ.α.
Στο χώρο του μουσείου λειτουργεί και εργαστήριο στο οποίο μπορείτε να δείτε από κοντά τον τρόπο κατασκευής των κεραμικών.
Price:Είσοδος Ελεύθερη
Λαογραφικό Μονής Ουρσουλινών στο χωριό Λουτρά
Το 1862 ιδρύθηκε στην Τήνο οργανωμένο μοναστήρι Ουρσουλινών Μοναχών που διαδραμάτισε ιδιαίτερα σημαντικό εκπαιδευτικό ρόλο, συγκεντρώνοντας μαθήτριες από όλο τον ελλαδικό χώρο.
Οι σχολές της Μονής, συμπεριλαμβανομένων των επαγγελματικών (ταπητουργίας και αργαλειού), λειτούργησαν για πάνω από 130 χρόνια, έως το 1993.
Σήμερα ένα τμήμα του κτιριακού συγκροτήματος στεγάζει το λαογραφικό μουσείο, στο οποίο μπορείτε να επισκεφτείτε τους χώρους που φιλοξένησαν τις μαθήτριες και να θαυμάσετε αντικείμενα που μαρτυρούν τη μεγάλη ακμή της σχολής στο παρελθόν.
Μεταξύ των εκθεμάτων περιλαμβάνονται: εργαστήρια διδασκαλίας και μαθητολόγια, το φαρμακείο και το αναρρωτήριο της σχολής, αργαλειοί και εργόχειρα των μαθητριών, βιβλία, πίνακες, μουσικά όργανα, εργαλεία και αντικείμενα της καθημερινής ζωής των μαθητριών, ιερά σκεύη και άμφια.
Καθημερινά 10:00-14:00 (Κυριακή κλειστά)
Λαογραφικό Μουσείο Μονής Ιησουιτών στο χωριό Λουτρά
Δημιουργήθηκε τον Αύγουστο του 1994 και συγκεντρώνει αντικείμενα των καθημερινών ασχολιών των μοναχών στο παρελθόν αλλά και εκκλησιαστικά εκθέματα. Μεταξύ των εκθεμάτων που χρονολογούνται από τον 19ο αι. περιλαμβάνονται: αγροτικά εργαλεία, παραδοσιακό λιοτρίβι, πατητήρι σταφυλιών και αποστακτήρας ρακιού, εργαλεία ωρολογοποιίας, επιπλοποιίας και υποδηματοποιίας, μηχανές προβολής, Ιερά σκεύη και άμφια, μάρμαρα που σώζονται από την αρχαιότητα και την ενετοκρατία.
Καθημερινά 10:00-15:00 (Δευτέρα κλειστά)
Το Σπίτι του Σκίτσου στον Φαλατάδο της Τήνου
Το Σπίτι του Σκίτσου είναι το δέκα-το (καλό) μουσείο γελοιογραφίας σε ολόκληρο τον κοσμό και το πρώτο όχι μόνο για τη χώρα μας αλλά και για τον ευρύτερο χώρο της Νοτιανατολικής Μεσογείου (Ακόμα και η Αμερική διαθέτει μόλις δύο). Καθημερινά 19:00-22:00 (Πάσχα-τέλος Νοεμβρίου)
Το Μαυσωλείο της Έλλης
Το Μαυσωλείο της Έλλης είναι ένας μικρός χώρος με μεγάλη ιστορική σημασία, στο κτιριακό συγκρότημα του Ιερού Ναού Ευαγγελιστρίας.
Το Μαυσωλείο της Έλλης ξυπνάει τις μνήμες από τη 15η Αυγούστου 1940, όταν το αγκυροβολημένο στο λιμάνι της Τήνου, καταδρομικό Έλλη που συμμετείχε στον εορτασμό της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, βυθίστηκε από ιταλικό υποβρύχιο.
Στο Μαυσωλείο της Έλλης υπάρχει το οστεοφυλάκιο των θυμάτων του τορπιλλισμού, των πρώτων θυμάτων του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου στην Ελλάδα.
Φυλάσσεται ακόμη τμήμα της τορπίλλης που έπληξε το καταδρομικό και αντικείμενα που ανασύρθηκαν κατά την ανέλκυση του σκάφους (1955) ή ξεβράστηκαν στο λιμάνι της Τήνου.
Αρχαιολογικό Μουσείο Τήνου
Η πολιτιστική εικόνα της Τήνου διαμορφώνεται ήδη από τον 7ο π.Χ αιώνα. Ιδιαίτερα σημαντική κρίνεται η ύπαρξη εργαστηρίου πίθων στο νησί. Η ανάγλυφη διακόσμηση τους θεωρείται μοναδικής τεχνοτροπίας, ενώ οι μυθολογικές αναπαραστάσεις από τον κύκλο της Θεογονίας προβάλλουν τις δοξασίες αλλά και τα θρησκευτικά δρώμενα της εποχής. Είναι η πρώτη φορά που γίνεται λόγος για εργαστήριο ανάγλυφης κεραμικής, ενώ πιθανότατα έργα και προϊόντα του εξάγονταν σε γειτονικά νησιά (Μύκονος, Άνδρος).
Το 1950 έρχεται στο φως το μεγάλο ιερό (ιερό της Δήμητρας και κόρης) του 7ου αι. π.Χ στους πρόποδες του Ξώμπουργου το οποίο ήταν αφιερωμένο στη θεά Δήμητρα, τη θεά της βλάστησης, αλλά και των νεκρών. Εκεί ανακαλύπτονται και οι προαναφερόμενοι αποθηκευτικοί πίθοι.
Σε προθήκες του μουσείου εκτίθεται πλήθος ταφικών αγγείων γεωμετρικής εποχής (10ος – 8ος αι. π.Χ) και αγγεία καθημερινής χρήσης (6ος έως 2ο αι. π.Χ). Ακόμη βρίσκουμε γλυπτά, κυρίως κεφάλια ελληνιστικών έργων αλλά και ρωμαϊκών αντιγράφων.
Το μαρμάρινο ηλιακό ρολόι του Ανδρόνικου από την Κύρηστο είναι ένα από τα σημαντικότερα ευρήματα του μουσείου (1ος αι. π.Χ), που πολλοί έχουν σπεύσει να χαρακτηρίσουν πρόγονο του μηχανισμού των Αντικυθήρων. Και αυτό βρισκόταν στον χώρο του ιερού του Ποσειδώνα και υπολόγιζε τον ηλιακό χρόνο, τις ισημερίες καθώς και τα ηλιοστάσια.
Πρόσβαση: Το Αρχαιολογικό Μουσείο Τήνου βρίσκεται στη Χώρα Τήνου, στη Λεωφόρο Μεγαλόχαρης που οδηγεί στον Ιερό Ναό Ευαγγελιστρίας.
Price: Γενική είσοδος: 2 Ευρώ, Μειωμένο: 1 Ευρώ
Καθημερινά, 09:00-16:00
Ιερό Ποσειδώνα και Αμφιτρίτης
Σύμφωνα με έναν θρύλο της ελληνικής μυθολογίας, ο θεός της θάλασσας, ο Ποσειδώνας έστειλε σε αυτό το νησί ένα σμήνος πελαργών για να ανακουφίσει τους αρχαίους κατοίκους από τα πολλά φίδια που σχεδόν είχαν καταλάβει το νησί. Έτσι, οι κάτοικοι, ευγνώμονες στον Ποσειδώνα και τη μυθική του σύζυγο, Αμφιτρίτη, έχτισαν δύο ναούς στους οποίους τους τιμούσαν ως προστάτες τους.
Η ίδρυση και επέκτασή του ανάγεται στην περίοδο της κυριαρχίας των Μακεδόνων στις Κυκλάδες (4ος π.Χ. αιώνας). Το Ιερό Ποσειδώνα και Αμφιτρίτης απέκτησε πανελλήνια φήμη και με αποκορύφωμα τον 3ο π.Χ. αιώνα, απετέλεσε πόλο έλξης για προσκυνητές, ακόμα και πέρα από τα όρια του Ελλαδικού χώρου, όπως η Κάτω Ιταλία, η Μικρά Ασία και η Αφρική.
Ο αρχικός Ναός (τέλη 4ου αι. π.Χ.) ήταν ορθογώνιο οικοδόμημα με δύο εσωτερικούς χώρους, τον πρόναο και τον κυρίως ναό (σηκό).
Στις αρχές του 2ου αι. π.Χ., αντικαθίσταται από μεγαλύτερο ναό δωρικού ρυθμού που στέγαζε τα υπερφυσικά αγάλματα του Ποσειδώνα και της Αμφιτρίτης, έργα του Αθηναίου γλύπτη Τελεσίνου.
Price: Γενική: 2 Ευρώ, Μειωμένο: 1 Ευρώ
Καθημερινά 08:30-15:00
Ίδρυμα Τηνιακού Πολιτισμού
Στο “Πολυμέρειο”, στο υπέροχο, ανακαινισμένο νεοκλασικό που οικοδομήθηκε το 1925, στεγάζεται το Ίδρυμα Τηνιακού Πολιτισμού. Στους εκθεσιακούς και συνεδριακούς του χώρους πραγματοποιούνται μόνιμες και περιοδικές εκθέσεις, συνέδρια, σεμινάρια και πολιτιστικές εκδηλώσεις.
Ο Γιαννούλης Χαλεπάς στο Ίδρυμα Τηνιακού Πολιτισμού
Στον όροφο του κτιρίου φιλοξενείται μόνιμη έκθεση έργων του κορυφαίου γλύπτη Γιαννούλη Χαλεπά. Στην ομώνυμη αίθουσα εκτίθενται 22 γλυπτά, 15 γύψινα προπλάσματα, 3 πήλινα και 4 χάλκινα έργα, καθώς και σχέδια, φωτογραφικό υλικό και πιστά, αριθμημένα αντίγραφα έργων του Χαλεπά.
Τα περισσότερα έργα της έκθεσης χρονολογούνται στη δεύτερη καλλιτεχνική περίοδο του καλλιτέχνη (1918-1930) ενώ παράλληλα, εκπροσωπούνται τα πρώτα δημιουργικά του χρόνια (1875-1878) και τα τελευταία χρόνια της ζωής του στην Αθήνα (1930-1938), με τα έργα “Φιλοστοργία” και “Ευαγγελισμός” αντίστοιχα.
Price: Γενική: 3 Ευρώ, Μειωμένο: 2 Ευρώ
Δευ-Παρ (09:00-15:00) Σαβ (10:00-14:00 & 18:00-20:00)
Χωριά με εξαιρετικό ενδιαφέρον
Περισσότερα από 45, τα χωριά του νησιού διατηρούν τα αυθεντικά παραδοσιακά χαρακτηριστικά των Κυκλάδων και μαγνητίζουν τα βλέμματα των επισκεπτών.
Πύργος: Το μεγαλύτερο χωριό της Τήνου
Αποτελεί το μεγαλύτερο και πιο δημοφιλές χωριό της Τήνου, που έχει καταφέρει να ξεχωρίσει για τον γραφικό του χαρακτήρα. Αρκετοί το χαρακτηρίζουν ως ένα «υπαίθριο μουσείο λαϊκής τέχνης», καθώς εκεί βρίσκεται το σπίτι – μουσείο του Γιαννούλη Χαλεπά, το μουσείο Τηνίων Καλλιτεχνών, καθώς και η Σχολή Καλών Τεχνών, στην οποία φοιτούν Έλληνες μαρμαρογλύπτες. Οι επιβλητικές δημιουργίες από μάρμαρο κοσμούν κάθε γωνιά του χωριού, ενώ τα προσεγμένα λευκά σπίτια με την παραδοσιακή κυκλαδίτικη αρχιτεκτονική στολίζουν τα πλακόστρωτα στενά. Στο κέντρο του οικισμού βρίσκεται η δημοφιλής πλατεία του χωριού με τα παραδοσιακά καφενεία, που αποτελεί σημείο αναφοράς για τους κατοίκους της περιοχής.
Η Καρδιανή
Απέχει μόλις 16 χλμ από τη χώρα και αποτελεί το πρώτο χωριό που θα συναντήσετε στο δρόμο προς την Έξω Μεριά και στο οποίο αξίζει να σταματήσετε. Η εντυπωσιακή θέα της θάλασσας που προσφέρει σε συνδυασμό με το καταπράσινο τοπίο και τον ίσκιο που προσφέρουν τα πλατάνια δημιουργούν ένα ειδυλλιακό σκηνικό. Τα παραδοσιακά σπίτια, οι πλακόστρωτοι δρόμοι και οι επιβλητικές εκκλησίες ολοκληρώνουν την εικόνα και δίνουν έναν μοναδικό χαρακτήρα στο χωριό που χτίστηκε με τις πέτρες και τα μάρμαρα της περιοχής.
Τα Υστέρνια προσφέρουν πανοραμική θέα στο Αιγαίο
Στην πλαγιά του βουνού Μεροβίγλια βρίσκεται ένα από τα πιο γραφικά χωριά της Τήνου, που προσφέρει μοναδική θέα του Αιγαίου. Αποτελεί το δεύτερο σημαντικότερο κέντρο μαρμαροτεχνίας της Τήνου μετά τον Πύργο και διαθέτει εξίσου εντυπωσιακή αρχιτεκτονική, που αποτυπώνεται σε κάθε κτήριο της περιοχής από τα παραδοσιακά σπίτια και τα ξωκλήσια, μέχρι τους φημισμένους Μύλους των Υστερινών που αποτελούν ένα μοναδικό δείγμα της λαϊκής τέχνης του νησιού. Όταν επισκεφτείτε το χωριό μπορείτε να κάντε μία στάση στον Όρμο των Υστερνίων, που προσφέρεται για βουτιές στην αμμώδη παραλία αλλά και για φαγητό σε κάποια από τις παραδοσιακές ταβέρνες δίπλα στη θάλασσα.
Πάνορμος: Το γραφικό ψαροχώρι
Το γραφικό λιμανάκι του Πάνορμου είναι ιδανική επιλογή αν θέλετε να δοκιμάσετε παραδοσιακές τηνιακές γεύσεις δίπλα στο κύμα. Βρίσκεται πολύ κοντά στον Πύργο, ενώ αποτελεί ιδανικό ορμητήριο για εξορμήσεις σε κοντινές παραλίες, όπως η Αγία Θάλασσα, το Καβαλουρκό και η Ρόχαρη.
Το σεληνιακό τοπίο στο χωριό Βώλαξ ή Βολάξ ή Βώλακας
Διάσπαρτοι στρογγυλοί γρανιτένιοι βράχοι μεγάλων διαστάσεων δημιουργούν ένα εντυπωσιακό σκηνικό αλλά και ένα διεθνώς αναγνωρισμένο εδαφολογικό παράδοξο. Θυμίζουν σεληνιακό τοπίο και εξάπτουν τη φαντασία των κατοίκων του νησιού που επινοούν ιστορίες για τη δημιουργία τους, αλλά στην πραγματικότητα είναι αποτέλεσμα γεωλογικών μεταβολών στην περιοχή. Ο οικισμός είναι πολύ μικρός, διαθέτει ελάχιστες ταβέρνες, μερικά παραδοσιακά εργαστήρια καλαθοπλεκτικής, καθώς και ένα μικρό υπαίθριο θέατρο. Από τα πιο εντυπωσιακά στοιχεία του χωριού είναι οι επιγραφές και οι στίχοι από ποιήματα πάνω σε παλιές πόρτες, παράθυρα και τοίχους.
Χωριό Αγάπη
Ιδιαίτερης ομορφιάς έχει χαρακτηριστεί και η Αγάπη, με τους πλακόστρωτους δρόμους, τα σοκάκια, τις καμάρες, τα παραδοσιακά σπίτια με μοναδικά υπέρθυρα και το παραδοσιακό πηγάδι με τις πλύστρες του χαρακτηρίζουν το χωριό.
Παραλίες
Παραλία του Αγίου Ρωμανού:
Η παραλία του Αγίου Ρωμανού βρίσκεται στα νοτιοδυτικά παράλια της Τήνου και σε απόσταση 7 περίπου χιλιομέτρων βορειοδυτικά από την χώρα του νησιού, στον ομώνυμο όρμο. Είναι μια παραλία μεγάλη σε μήκος προσφέροντας καταπληκτική θέα προς την Σύρο αλλά ταυτόχρονα είναι και αρκετά ήσυχη, επομένως αποτελεί ιδανικό προορισμό για όσους αναζητούν την ηρεμία στις διακοπές τους. Στην ακτή αλλά και στην θάλασσα θα συναντήσετε άμμο ενώ τα γαλαζοπράσινα νερά που διαθέτει βαθαίνουν σταδιακά. Μια απο τις καλύτερες επιλογές όταν φυσάει.
Παραλία του Αγίου Φωκά:
Είναι από τις ομορφότερες παραλίες του νησιού και η πρόσβαση σε αυτή είναι αρκετά εύκολη. Είναι πλήρως οργανωμένη με υπέροχη αμμουδιά και ρηχά νερά. Σε κάποια σημεία πεύκα και αρμυρίκια δροσίζουν με τον ίσκιο τους τον επισκέπτη
Παραλία Κιόνια:
Βρίσκεται μπροστά από τον αρχαίο ναό του Ποσειδώνα και είναι πολύ κοντά στη χώρα! Η παραλία είναι αρκετά μεγάλη, με ψιλή άμμο και σε μερικά σημεία βοτσαλάκι. Στην κοσμοπολίτικη αυτή παραλία, θα βρείτε όμορφες ταβέρνες και καφετέριες να απολαύσετε τον καφέ η το φαγητό σας μετά το κολύμπι.
Παραλία παχιά άμμος:
Βρίσκεται στο ανατολικό τμήμα της Τήνου και απέχει 15 λεπτά περίπου από τη χώρα. Είναι μια από τις πιο όμορφες και ιδιαίτερες παραλίες της Ελλάδας! Είναι γνωστή για το πράσινο χρώμα της άμμου που δημιουργεί ψευδαίσθηση χόρτου για όσους την αντικρίζουν από μακριά. Το τοπίο είναι ρομαντικό και ειδυλλιακό με τους λαξευμένους από το κύμα βράχους που δημιουργούν ανεπανάληπτο σκηνικό. Η παραλία δεν έχει υποδομή με ξαπλώστρες και ομπρέλες για το λόγο αυτό πρέπει να πάτε προετοιμασμένοι.
Παραλία Λαούτι η Σκυλαντάρ:
Είναι η πιο μεγάλη σε μήκος παραλία του νησιού! Βρίσκεται στο νοτιοανατολικό τμήμα της Τήνου και απέχει 6 χλμ από τη Χώρα. Η παραλία είναι οργανωμένη με ατελείωτη αμμουδιά και ρηχά νερά. Όταν δεν φυσούν βόρειοι άνεμοι, το κολύμπι στα καταγάλανα νερά της είναι ιδιαίτερα απολαυστικό.
Παραλία του Αγίου Μάρκου:
Όταν επικρατούν ισχυροί άνεμοι στο νησί η παραλία αυτή είναι ιδανική για να απολαύσετε το μπάνιο σας, την ονομασία αυτή η παραλία την πήρε από το γραφικό εκκλησάκι που βρίσκεται στην τοποθεσίας αυτή.
Παραλία Σταυρός:
Βρίσκεται δυτικά της χώρας στο παλιό γραφικό λιμανάκι του Σταυρού. Η μικρή παραλία τις απογευματινές ώρες με το ειδυλλιακό ηλιοβασίλεμα θυμίζει πίνακα ζωγραφικής. Γιαυτό και το απογευματινό μπάνιο εδώ θα σας μείνει αξέχαστο.
Παραλία Κολυμπήθρα:
Πρόκειται για δύο ξεχωριστές παραλίες με το Δρακονήσι να δεσπόζει στο μέσο του κόλπου. Σπάνια είδη πτηνών περνούν από τη συγκεκριμένη τοποθεσία που έχει χαρακτηριστεί βιότοπος. Στην μεγαλύτερη από τις δύο παραλίες βρίσκεται η σχολή surf με μια υπέροχη καντίνα με σνακ και δροσερά κοκτέιλ.
Η μικρότερη παραλία είναι πλήρως οργανωμένη και αρκετά κοσμοπολίτικη! Απάνεμη με καθαρά νερά που βαθαίνουν απότομα, με ξαπλώστρες και ομπρέλες στην άμμο και δυο ταβέρνες πάνω στο κύμα.
Παραλία Λιβάδα και φάρος:
Χαρακτηριστικό της παραλίας είναι τα μεγάλα κύματα, ιδίως όταν φυσάει Βοριάς. Μία από τις πιο ιδιαίτερες παραλίες της Τήνου με άγρια ομορφιά. Η περιοχή έχει ενταχθεί στο πρόγραμμα Natura 2000.
Στον υδροβιότοπο της Λιβάδας ζουν αγριοκάτσικα, πάπιες, χελώνες, ψάρια και περνούν μεταναστευτικά πουλιά.
Ένα στολίδι αγέρωχο στον χρόνο, ενας από τους πιο επιβλητικούς αλλά και ωραίους φάρους του Αιγαίου είναι ο Φάρος Λιβάδας ή Παπάργυρας, από το ομώνυμο ακρωτήρι στο οποίο βρίσκεται. Ο Φάρος κατασκευάστηκε 1910, το ύψος του πύργου του είναι 10 μέτρα και το εστιακό του ύψος είναι 41 μέτρα.
